Thâm nám là một trong các biểu hiện của sự tăng sắc tố da, xuất hiện phổ biến ở phụ nữ từ 30 tuổi. Để giải quyết tình trạng nám da, cần biết được các căn nguyên dẫn đến tăng sắc tố, và chuẩn bị biện pháp bảo vệ da toàn diện.
Tìm hiểu về tăng sắc tố da
Nguyên nhân chính gây ra tình trạng da bị tăng sắc tố là do sản sinh quá nhiều melanin. Melanin là một loại sắc tố đóng vai trò tạo ra màu sắc cho làn da, tóc và mắt của con người. Melanin được sản xuất bởi các tế bào biểu bì tạo hắc tố melanocytes. Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời thường xuyên, ánh sáng tia cực tím sẽ kích thích hoạt động của tế bào hắc tố thúc đẩy tăng sắc tố melanin trên da nhiều hơn để phản ứng với ánh nắng, hình thành các đốm nâu thâm sạm theo từng mảng hay còn được gọi là tăng sắc tố da cục bộ.
Cận cảnh tình trạng tăng sắc tố da.
Ngoài ánh nắng mặt trời, một số nguyên nhân khác gây tăng sắc tố da do:
- Lão hóa: sự phân bố tế bào hắc tố trở nên ít khuếch tán hơn và cơ thể ít kiểm soát sự điều hòa của nó hơn khi cơ thể bắt đầu già đi.
- Viêm da: kết quả của sự tổn thương sau mụn sẽ để lại các đốm thâm nâu trên da.
- Nội tiết tố: thường xuất hiện ở phụ nữ khi mang thai, sự thay đổi nội tiết tố có thể kích hoạt sản xuất dư thừa melanin, gây ra tình trạng nám da.
- Sử dụng thuốc: một số loại thuốc kháng sinh, retinoids, thuốc tránh thai, hạ đường huyết khiến da bạn nhạy cảm hơn với ánh nắng. Các biểu hiện của sự tăng sắc tố da như đốm nâu, tàn nhang sẽ xuất hiện như cơ chế bảo vệ của da.
Các biểu hiện của tăng sắc tố da
Các tình trạng tăng sắc tố da phổ biến nhất bao gồm tàn nhang, nám da, đồi mồi, các vết thâm sau viêm,.... Tình trạng nám da biểu hiện bởi các đốm có màu nâu sẫm hay xám xanh thành dải đối xứng ở vị trí ở các vị trí trên da mặt như hai bên má, thái dương, trán, môi và mũi. Tàn nhang, đồi mồi có thể xuất hiện bất cứ đâu trên cơ thể với những đốm nhỏ màu nâu đen sậm dần khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời theo thời gian. Tăng sắc tố sau viêm thường gặp ở những người bị mụn trứng cá, các vết thâm do mụn để lại có thể màu đỏ hoặc nâu đen tùy tình trạng da. Bên cạnh đó, những yếu tố có thể để lại trên da các vết hoặc mảng da sẫm màu hơn như tình trạng tăng sắc tố sau laser, sẹo phẫu thuật hay vết bớt do tính di truyền.
Giải pháp cải thiện tăng sắc tố da
1. Luôn luôn sử dụng kem chống nắng
Ánh nắng mặt trời là một trong những nguyên nhân chính làm tăng sắc tố da. Do đó, để bảo vệ da cũng như làm giảm các tình trạng tăng sắc tố, việc thoa kem chống nắng mỗi ngày trước khi ra ngoài vào buổi sáng là “nguyên tắc số 1” mà bạn phải nằm lòng.
Sử dụng kem chống nắng tối thiểu 30 SPF để bảo vệ da dưới tia UV.
2. Sử dụng các hoạt chất điều trị tại chỗ
Các phương pháp điều trị tại chỗ có cơ chế hoạt động phá vỡ quá trình tổng hợp melanin bằng cách ức chế enzym tyrosine hydroxylase - một loại enzym chịu trách nhiệm hình thành melanin. Một số hoạt chất được Hiêp hội da liễu Hoa Kỳ (AAD) khuyên dùng cho tình trạng tăng sắc tố da như Acid Azelaic và Glycolic, Axit Kojic, Niacinamide, L- Ascorbic Acid một dạng của Vitamin C.
Sử dụng sản phẩm bôi ngoài có chứa các hoạt chất trên giúp làm cải thiện tăng sắc tố da hiệu quả.
3. Ngăn chặn sự hình thành các vết thâm
Với các vết muỗi đốt, mụn sưng viêm, hãy hạn chế chạm tay vào sờ hoặc nặn để ngăn ngừa hình thành tăng sắc tố sau tổn thương.
Việc tác động mạnh vào các vết mụn sưng hay vết đốt ngứa sẽ để lại hậu quả thâm sẹo trên da bạn.
4. Lựa chọn phương pháp da liễu phù hợp
Các phương pháp da liễu với công nghệ tiên tiến sẽ giúp các tình trạng tăng sắc tố được giải quyết hiệu quả hơn. Một số công nghệ được sử dụng phổ biến theo Hiệp hội Bác sĩ Y học Thẩm mỹ Quốc tế công nhận:
- Tia laser: Tia laser giúp loại bỏ các khu vực da bị tăng sắc tố bằng ánh sáng năng lượng cao. Các bác sĩ da liễu sẽ điều chỉnh cường độ laser phù hợp theo từng tình trạng da khác nhau. Ở mức độ nhẹ nhất chỉ hoạt động trên bề mặt da. Trong khi đó, với phương pháp điều trị mạnh hơn sẽ thâm nhập vào các tầng sâu nhất bên trong da.
Laser là phương pháp phổ biến nhất để điều trị tăng sắc tố da hiện nay.
- Peel da hóa học: kỹ thuật peel da được thực hiện dựa trên nguyên lý phản ứng hóa học, sử dụng các acid có nguồn gốc thiên nhiên (Retinol, BHA, AHA, Tricloacetic Acid và Jessner) với nồng độ thích hợp lên bề mặt da. Cần một khoảng thời gian để lớp da da ngoài cùng (thượng bì) được bong tróc, sau đó là tác động nhất định vào lớp bì bên dưới giúp tăng sinh collagen và elastin cho da ngày một săn chắc.
- Sử dụng thuốc kê đơn Hydroquinone: là loại thuốc bôi ngoài hiệu quả nhất cho các tình trạng tăng sắc tố da. Bởi có hoạt tính mạnh, hydroquinone chỉ được sử dụng khi được các bác sĩ chỉ định với nồng độ phù hợp với tình trạng da trong một khoảng thời gian giới hạn.
Lưu ý rằng các phương pháp trên nên được thực hiện bởi các bác sĩ chuyên khoa da liễu uy tín để đảm bảo an toàn cho da, để phòng ngừa các tình trạng tăng sắc tố sau peel, hay tăng sắc tố sau laser thất bại
5. Bổ sung dưỡng chất trong quá trình điều trị
Để lấy lại làn da không tì vết chắc chắn phải là cả một quá trình chăm sóc dài hạn. Bên cạnh việc chống nắng và điều trị, hãy học cách xây dựng một quy trình chăm sóc da khoa học chuyên biệt cho làn da bị tăng sắc tố. Các hoạt chất đặc trị hay quá trình thực hiện phương pháp da liễu có thể làm da bạn trở nên khô hơn bình thường, vậy nên việc bổ sung các dưỡng chất cấp ẩm như Hyaluronic Acid, B5, Amino Acid,... sẽ giúp phục hồi và tái tạo da nhanh hơn. Khuyến khích bạn trong quá trình điều trị tăng sắc tố da nên lựa chọn các dòng dược mỹ phẩm uy tín được các bác sĩ da liễu khuyên dùng.
Đừng quên tăng cường dưỡng chất dưỡng ẩm hỗ trợ phục hồi sau điều trị tăng sắc tố da hiệu quả.